Ειδική διαπαιδαγώγηση

Λίγα λόγια για τις μαθησιακές δυσκολίες…

Είναι πιθανό να μην γνωρίζετε ότι τελευταίες μελέτες έδειξαν πως ένα στα τρία παιδιά σήμερα αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες, όπως δυσλεξία (δυσκολία στη γραφή), δυσκολία στην ανάγνωση, στην ορθογραφία, αλλά και στην αριθμητική. Με τον όρο μαθησιακές δυσκολίες αναφερόμαστε σε μεγάλο φάσμα δυσκολιών που αφορούν την διαδικασία της μάθησης. Κάτω από αυτή την γενική “ομπρέλα” βρίσκεται η δυσλεξία με όλους τους υποτύπους της, η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ) ή ακόμη και ο αυτισμός. Εμείς εδώ θα ασχοληθούμε με τη Δυσλεξία και τη ΔΕΠΥ.

ΔΥΣΛΕΞΙΑ

Ορισμένα χαρακτηριστικά που δηλώνουν ότι ένας μαθητής δυσκολεύεται και ίσως να χρειάζεται μια εξατομικευμένη παρακολούθηση είναι τα ακόλουθα:

  • Η λανθασμένη χρήση γραμματικής.
  • Η αδυναμία χρήσης αφηρημένων εννοιών ή συμβόλων.
  • Η περιορισμένη ικανότητα κατανόησης προφορικού ή γραπτού λόγου.
  • Η δυσκολία στην ταξινόμηση πληροφοριών.
  • Η δυσκολία στη διάκριση γενικού-συγκεκριμένου και στη σχέση αιτίου-αποτελέσματος.
  • Η δυσκολία στην συγκράτηση στην μνήμη μιας σειράς συλλογισμών.
  • Η σύγχυση αριθμών, σύμβολων σε αριθμητικές πράξεις και η αδυναμία επίλυσης προβλημάτων (λόγω δυσκολίας στην αποκωδικοποίηση των μαθηματικών πληροφοριών που δίνονται σε αυτό).

ΔΕΠΥ

Η ΔΕΠΥ αναφέρεται στην Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα, η οποία είναι μια ακόμη συχνή μαθησιακή δυσκολία που εμφανίζεται σε ποσοστό 5-7% του συνόλου των μαθητών. Παρουσιάζεται πιο συχνά σε αγόρια (με αναλογία 3:1) συγκριτικά με τα κορίτσια, αλλά όταν εμφανίζεται σε κορίτσια, εκδηλώνεται πιο συχνά με την μορφή της έλλειψης προσοχής και όχι της παρορμητικής συμπεριφοράς ή της υπεκινητικότητας. Κάποια από τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της ΔΕΠΥ είναι η διάσπαση προσοχής, η παρορμητικότητα και η υπερκινητικότητα. Επειδή τα χαρακτηριστικά αυτά θεωρούνται αρκετά συχνά στην παιδική ηλικία, γι’ αυτό το λόγο η διάγνωση συχνά παραβλέπεται. Η αναγνώριση του προβλήματος συμπίπτει τις περισσότερες φορές με την έναρξη του σχολείου, εξαιτίας των αυξημένων απαιτήσεων και της ανάγκης για συμμόρφωση σε κοινωνικούς κανόνες. Αρκετές φορές παιδιά με ΔΕΠΥ παρουσιάζουν δυσκολίες στην κοινωνική τους προσαρμογή, προβλήματα συμπεριφοράς και σχετικά χαμηλή σχολική επίδοση, κυρίως στις περιπτώσεις που δεν έχει προηγηθεί κάποια επίσημη διάγνωση.

Όπως εύλογα προκύπτει από τα παραπάνω, η ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση είναι μείζονος σημασίας, καθώς έτσι θα δοθεί η ευκαιρία στο παιδί να έχει και μια έγκαιρη αντιμετώπιση με την μορφή μαθησιακής παρέμβασης. Η μαθησιακή παρέμβαση στοχεύει και συνάμα εξυπηρετεί τις εξατομικευμένες ανάγκες κάθε παιδιού. Τέλος, πολύ σημαντικό εφόδιο για μια καλή πρόγνωση παιδιών με μαθησιακά προβλήματα είναι η παράλληλη ψυχολογική τους υποστήριξη με σκοπό να κατανοηθεί σε βάθος η συναισθηματική τους κατάσταση. Η ψυχολογική υποστήριξη βοηθά να εκφραστούν αρνητικά συναισθήματα, τα οποία συχνά οδηγούν τα παιδιά αυτά στο να συντηρούν μια χαμηλή αυτό-εικόνα, η οποία δεν τα βοηθά ούτε στη σχολική τους επίδοση. Γι’ αυτό προτείνεται:

  • Έγκαιρη διάγνωση-αξιολόγηση.
  • Εξατομικευμένη μαθησιακή παρέμβαση.
  • Ψυχολογική υποστήριξη (μέσω συμβουλευτικής).